Ιαματικά Λουτρά και Πηλός – Θεραπευτικές Ιδιότητες στην Αντιμετώπιση της Ακμής

Δεν αντικαθιστούν τη φαρμακευτική αγωγή αλλά τη συμπληρώνουν, με σκοπό τη βελτίωση της κλινικής εικόνα του ασθενούς, αλλά και της υγείας του γενικότερα. Η αποτελεσματικότητα της συμπληρωματικής αυτής θεραπείας οφείλεται στο συνδυασμό των ευεργετικών ιδιοτήτων του ιαματικού νερού, λόγω των περιεχομένων σ’ αυτό  ιχνοστοιχείων του και της ευεργετικής δράσης του πηλού, η οποία αποδίδεται  στα φυσικά, χημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά του σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον και κάτω από κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες.

Κατά τη διάρκεια της λουτροθεραπείας το ανθρώπινο σώμα δέχεται τριών ειδών ερεθίσματα, τα μηχανικά, τα θερμικά και τα χημικά. Το δέρμα αποτελεί ένα πολύ σπουδαίο όργανο του οργανισμού, το οποίο επιτρέπει ή απαγορεύει τη διέλευση κάποιων διαλυμένων στοιχείων του νερού (από έξω προς τα μέσα και αντίθετα). Έτσι, όταν κατά τη λουτροθεραπεία το δέρμα έρχεται σε επαφή με το ιαματικό νερό κάποια διαλυμένα στοιχεία του νερού (άλατα, ιόντα, αέρια) ερχόμενα σε επαφή με το δέρμα, το διαποτίζουν και  αφού ξεπεράσουν το φραγμό της κεράτινης στιβάδας, εισέρχονται στην κυκλοφορία.

Τα στοιχεία που διαποτίζουν το δέρμα και διέρχονται από τον φραγμό  της κεράτινης στιβάδας είναι στοιχεία μη λιποδιαλυτά σε ιοντική ή μοριακή μορφή. Σε ιοντική μορφή είναι το Ca,Mg,Si ενώ  σε μοριακή μορφή είναι το χλωριούχο νάτριο, τα φωσφορικά και θειικά άλατα. Η διαπερατότητα του δέρματος από μεταλλικά στοιχεία επηρεάζεται από παράγοντες όπως: το ηλεκτρικό φορτίο, τη θερμοκρασία, το χρόνο δράσης, τη σύσταση του ιαματικού νερού καθώς επίσης και το pΗ του δέρματος. Σε όξινο pΗ διευκολύνεται η διαδικασία του διαποτισμού. Τα στοιχεία που παραμένουν στο δέρμα ερεθίζουν τις νευρικές απολήξεις του και μέσω του νευρικού  συστήματος αλλάζει η εσωτερική κατάσταση του οργανισμού.

Τα στοιχεία που διαπερνούν το δέρμα είναι λιποδιαλυτά ή καθίστανται λιποδιαλυτά με την ένωση τους με τα λιπαρά οξέα του δέρματος. Όταν τελικά εισέρχονται στην κυκλοφορία φθάνουν στη συνέχεια στα όργανα στόχους του ανθρώπινου σώματος και ασκούν την εκλεκτική οργανοτρόπο δράση  τους.

Η λουτροθεραπεία μπορεί να συνδυαστεί με πηλοθεραπεία (λασπόλουτρα ή περίδεση με ιαματική λάσπη). Ο θεραπευτικός πηλός είναι ένα μίγμα υπέρθερμο ή υπερθερμαινόμενο, το οποίο προέρχεται από μια τέλεια ρευστοποίηση ενός στερεού κατεξοχήν αργιλικού συστατικού και ενός υγρού συστατικού, το ιαματικό νερό. Σχηματίζεται γύρω από τις θερμές πηγές από οργανικά και ανόργανα συστατικά που είναι διαλυμένα ή αιωρούνται στο θερμό νερό και τα οποία καθιζάνουν ή αποτίθενται γύρω από την πηγή. Με βάση την αναλογία ανόργανων-οργανικών συστατικών διαχωρίζονται σε ανόργανους και οργανικούς και με βάση τη χημική σύσταση του νερού που είναι διαποτισμένοι μπορούν να ταξινομηθούν όπως τα ιαματικά νερά σε χλωριονατριούχους, θειούχους και ιωδιούχους. Η εφαρμογή του πηλού μπορεί να είναι ολική ή τοπική.

Κάθε ιαματική πηγή έχει συγκεκριμένη χημική σύσταση που καθορίζεται από τα διαλυμένα άλατα που παρασύρονται από το νερό κατά την άνοδο του στην επιφάνεια του εδάφους. Η γνώση της  περιεκτικότητας του ιαματικού νερού σε χημικά συστατικά είναι πολύ σημαντική για τον προσδιορισμό των ιδιοτήτων του. Η λουτροθεραπεία και η πηλοθεραπεία ενδείκνυνται για τη θεραπεία της ακμής και άλλων  ποικίλων δερματολογικών παθήσεων και όχι μόνο. 

• Cunliffe W.J., Holland D.B., Clark S.M., Stables G.I.: Comedogenesi some new aetiological, clinical and therapeutic strategies. Br. J. Dermatol .142:1084-91(2000)
• Cunliffe W.: Acne. Pharma. J. 267:749-752( 2001)
• Haider A. and Shaw J.C.:Treatment of acne vulgaris. JAMA 292: 726-735(2004)
• O.H.Mills,R.S.Berger, A.M. Kligman.: Evaluating the pharmacology antimicrobial agents acne therapy. Clin. Pharmac. & Therap. 65, 123-123 ( 1999)
• Goodman G.:Acne and acne scarring – the case for active and early intervention. Aust.Fam.Physician 35: 503-504( 2006)
• Purdy S. and  Berker D.:  Acne. B.M.J. 333:949-953 (2006)
• Jenny Kim.: Acne Vaccines: Therapeutic Option for the Treatment of Acne Vulgarism. J. of Inves. Derm. 128 :2353–2354(2008)
• Thiboutot D.: New treatments and therapeutic strategies for acne. Arch. Fam.Med. 9: 179-187(2000)

Από την Καράτση Παναγιώτα

Τμήμα αισθητικής και κοσμητολογίας